Afsprakenlijn: 078 - 621 41 18
Spoed:  078 - 617 78 98

 

Afsprakenlijn: 078 - 621 41 18
Spoed:  078 - 617 78 98

Zwangerschap en werk

Wanneer vertel je op je werk dat je zwanger bent? Mag je tijdens werktijd naar de verloskundige? En moet je voorzorgsmaatregelen nemen op je werk nu je zwanger bent? Als zwangere krijg je te maken met rechten en plichten op het werk.

Wanneer vertellen?

Je bent wettelijk verplicht uiterlijk 3 weken voor ingang van je zwangerschapsverlof aan je werkgever te vertellen dat je zwanger bent. Voor je werkgever is het uiteraard prettiger als je dit eerder doet. Zo kan hij of zij alvast op zoek naar geschikte vervanging.

Op controle tijdens werktijden

Op het moment dat je je werkgever vertelt dat je zwanger bent, krijg je recht op wettelijke bescherming tijdens je zwangerschap en tijdens de periode dat je borstvoeding geeft. Daarnaast hoor je gelegenheid te krijgen om de verloskundige of gynaecoloog te bezoeken, ook onder werktijd.

Zwangerschapsverklaring

Met een zwangerschapsverklaring kan je werkgever een zwangerschapsuitkering aanvragen. Je kunt de verklaring, na het maken van de termijnecho aan ons of onze assistentes vragen. De verklaring wordt door een van de verloskundigen ondertekend.  Op de zwangerschapsverklaring staat: dat je zwanger bent, de vermoedelijke bevallingsdatum en je persoonlijke gegevens. 

Zwangerschapsverlof

Je mag maximaal 6 weken voor de uitgerekende datum met verlof gaan. Je bent echter verplicht om minimaal 4 weken voor de uitgerekende datum te stoppen met werken. Het totale verlof duurt 16 weken. Je hebt dus altijd minimaal 10 weken na je bevalling vrij, ook wanneer de baby later dan gepland geboren wordt. Met je zwangerschapsverklaring kun je je verlof aanvragen. Als je in loondienst bent, krijg je een zwangerschaps- en bevaluitkering die gelijk is aan je salaris.

Zelfstandig of werkloos?

Ben je zelfstandige of ben je werkloos, dan gelden er andere regels dan wanneer je in loondienst bent. Wanneer je als zelfstandige werkt dan moet je bij het UWV een uitkering aanvragen. Voor zwangerschap en bevalling samen heb je recht op 16 weken uitkering. Elke week krijg je een uitkering voor 5 werkdagen. Je krijgt dus geen uitkering voor de zaterdagen en zondagen. De uitkering duurt minimaal 16 weken. Je hebt altijd recht op 10 weken uitkering nĂ¡ de bevalling. De hoogte van je uitkering hangt af van je inkomen in het kalenderjaar voordat je zwanger werd. De uitkering is nooit hoger dan het minimumloon.

Ouderschapsverlof

Na je zwangerschaps- en bevallingsverlof, kun je ook ouderschapsverlof opnemen. Meestal wordt dit verlof niet doorbetaald*. Tijdens je verlof bouw je geen vakantie-uren op. Je hebt recht op 26 weken aaneengesloten verlof of je kunt die uren verdelen over een langere periode, bijvoorbeeld door 1 dag per week vrij te nemen. Je hoeft het ook niet gelijk te doen. Je hebt recht op ouderschapsverlof tot je kind 8 jaar is.
Vanaf 2 augustus 2022 hebben werknemers in Nederland recht op 9 weken gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof. Klik hier voor actuele informatie. 

Hoe je je verlof in wilt richten hangt van heel veel factoren af. Overleg dit met je werkgever. De rijksoverheid geeft meer informatie over ouderschapsverlof
Na afloop van de verlofperiode heb je het recht om weer te gaan werken voor het aantal uren dat in je arbeidsovereenkomst staat. Het opnemen van ouderschapsverlof verandert hier niets aan.

Werkomstandigheden

Je werkgever is verplicht om de gezondheid van jou en jouw kind tijdens de zwangerschap en periode van borstvoeding te beschermen. Hij of zij moet er dus voor zorgen dat je veilig kunt werken. Uitgangspunt is wel dat je je eigen werk kunt blijven doen, in je eigen functie en op je eigen werkplek. Er zijn bepaalde werkomstandigheden die risicovol zijn voor je zwangerschap. Overleg met je werkgever als je:

  • tijdens je werk wordt blootgesteld aan trillingen (vrachtauto's, landbouwmachines), ioniserende straling (straling van radioactieve stoffen), chemische stoffen of infectierisico's
  • fysiek zwaar werk hebt, zoals vaak tillen, trekken, duwen of dragen
  • als je in nacht- of ploegendienst werkt

Aangepast werk

Heb je inderdaad zwaar of risicovol werk, dan moet je werkgever het werk aanpassen en je eventueel (tijdelijk) ander werk geven. Je kunt ook overleggen met de bedrijfsarts (Arbo-dienst) of inlichtingen vragen bij de Arbeidsinspectie.

Daarnaast:

  • kun je je werkgever vragen om extra pauzes als je erg moe bent
  • ben je niet verplicht om 's nachts te werken of om over te werken
  • Je kunt je werkomstandigheden ook bespreken met ons. Wij kunnen je vertellen of het werk wat je doet risicovol is voor je zwangerschap of aangeven dat je het rustiger aan moet doen op je werk

Bedrijfsarts

Soms biedt een werkgever een (vrijwillig) preventief consult bij de bedrijfsarts aan. De bedrijfsarts kan risico's tijdens het werk in kaart brengen en de werkgever hierover adviseren.

Werk na de bevalling

De eerste 9 maanden na de bevalling heb je recht op extra pauzes om te kolven. Daarnaast ben je ook niet verplicht om 's nachts te werken of om over te werken.

Tip: een app voor advies op maat

Via de app Werk en zwangerschap van de FNV (klik hier) krijg je advies op maat en tips over alle werkgerelateerde zaken waarmee  je te maken krijgt tijdens de zwangerschap. Je kunt je uitgerekende datum invullen waardoor je informatie krijgt die aansluit bij jou werkomstandigheden en periode van de zwangerschap. 

Vaderschapsverlof

Vaders hebben recht op eenmaal het aantal werkuren per week aan geboorteverlof. Per 1 juli 2020 kunnen de vaders maximaal 5 weken  aanvullend geboorteverlof opnemen. Tijdens dit verlof krijgen vaders geen salaris, maar een uitkering van het UWV. Zij moeten het aanvullend geboorteverlof opnemen binnen 6 maanden na de geboorte van het kind en zij moeten eerst het geboorteverlof van 1 week hebben opgenomen.

Vanaf 2 augustus 2022 hebben werknemers in Nederland recht op 9 weken gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof. Dit geldt dus ook voor vaders.

Meer informatie

Folder: Zwanger of net bevallen? Je rechten op de arbeidsmarkt

Folder: Risico's op het werk

Voor informatie over regelzaken met betrekking tot je werk kun je terecht op:

de website van het UWV over zwangerschapsverlof en uitkering

de website van de Rijksoverheid over verlofregelingen

de website van FNV bondgenoten over rechten en plichten als werknemer